Ostrzeżenie
  • JUser::_load: Nie można załadować danych użytkownika o ID: 706.

Geneza sportów walki

Od zarania dziejów ludzie na całym świecie prowadzili wojny i uczyli się metod obrony przed przeciwnikami, także bez użycia broni. W definicji sztuki wojennej (Koziej 1993) mieści się pojęcie walki. Szczególnym jej przypadkiem jest walka wręcz, z której wywodzą się sztuki walki (rysunek 1). W rezultacie na świecie istnieje dziś wiele sztuk walki, które są aktywnie trenowane i rozwijane (Cynarski 2004).


Rys. 1. Zawodnicy uprawiający pankration - grecka statuetka z II wieku p.n.e. (źródło: wikipedia 2011)

W starożytnej Grecji trenowano Pankration, przypominający współczesne MMA. Z Anglii wywodzi się boks. We Francji powstało Savate. W Rosji rozwinęło się Sambo. Polacy mieli walki na palcaty z elementami chwytów i rzutów.

Nie bez powodu jednak najbardziej ze sztukami walki kojarzony jest daleki wschód. Jedno z pierwszych doniesień o sztuce wojny (studiowane do dziś) pochodzi od chińskiego myśliciela Sun Tzu (2004, 2009). W Japonii tradycyjne szkolenie wojownika zawierało (Cynarski 2006b): łucznictwo, szermierkę, walki wręcz i pływanie w zbroi. Członkowie innych klas społecznych zainteresowani walką koncentrowali się na sztuce walki za pomocą codziennych narzędzi pracy (takich jak cepy, sierpy i noże) i walce wręcz. W czasach nowożytnych, pochodne niektórych zbrojnych sztuk walki, takich jak kendo (szermierka) i kyudo (łucznictwo), są uprawiane do dziś jako sport.

Głównym elementem jednoczącym sztuki walki Azji Wschodniej, co odróżnia go od innych sztuk walki, jest wpływ religii. Wpływ ten spowodował silny nacisk psychiczny i duchowy na przygotowanie wojownika oraz odbiór i interpretacje walki. Stwierdzono (Cynarski 2004), że umysł i ciało musi reagować natychmiast jako całość, co odzwierciedla zmiany sytuacji w walce. Jeżeli stan ten jest doskonały, codzienne doświadczenia dualizmu podmiotu i przedmiotu znikają. W związku z tym wielu praktyków dalekowschodnich sztuk walki jako część szkolenia podejmuje praktyki filozoficzne, duchowe i etyczne.

W związku z tym taekwon-do (i sztuki walki) wymykają się spod jednoznacznej definicji, czym naprawdę są. W zależności od interpretacji trenera lub instruktora mogą być rozumiane jako dyscyplina sportowa, sztuka samoobrony, albo metoda rozwoju etycznego.


Rys. 2. Geneza sportów walk.

Piśmiennictwo

1. Koziej S. (1993) Teoria sztuki wojennej, Bellona, Warszawa
2. Cynarski W. (2004) "Teoria i praktyka dalekowschodnich sztuk walki w perspektywie europejskiej" Rzeszów, Wyd. Uniw. Rzeszowskiego
3. Sun Tzu, Sun Pin, (2004) Sztuka wojny. Helion, Gliwice
4. Sun Tzu (2009) Sztuka wojny. Hachette, w serii Biblioteka Filozofów, tom 13, Warszawa
5. Cynarski W. (2006b) Recepcja i internalizacja etosu dalekowschodnich sztuk walki przez osoby ćwiczące", Rzeszów, Wydaw. Uniw. Rzeszowskiego
6. Cynarski W. (2004) "Teoria i praktyka dalekowschodnich sztuk walki w perspektywie europejskiej" Rzeszów, Wyd. Uniw. Rzeszowskiego